Βελιγράδι, η πρωτεύουσα της λήθης
Το πρωί της 25ης Μαρτίου 1999, ένας έφηβος κάπου στη Θεσσαλονίκη κατηφορίζει προς το κέντρο της περιοχής που διαμένει για να δει τους συμμαθητές του στη μαθητική παρέλαση και να πιεί φραπέ γλυκό χωρίς γάλα. Το σφίξιμο στο στομάχι δεν του έχει φύγει από το προηγούμενο βράδυ, όταν παρακολουθούσε στις ειδήσεις να ξεκινά η αεροπορική επίθεση των στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στη Σερβία.
Θα περάσει τις επόμενες ημέρες βλέποντας όλες τις σχετικές ειδήσεις για τις επιθέσεις στα καραβάνια των προσφύγων, τις δολοφονικές επιθέσεις σε τηλεοπτικούς σταθμούς, γέφυρες, νοσοκομεία. Θα αηδιάσει με τις περιγραφές για τις «παράπλευρες απώλειες». Θα μειδιάσει με τα σχετικά σκετσάκια των ΑΜΑΝ. Θα φοβηθεί ότι κάποια στιγμή, μπορεί να έρθει κι η δικιά μας σειρά. Θα οργιστεί με τους συμμαθητές του που δεν έχουν ιδέα τι συμβαίνει γύρω τους. Θα νιώσει ετεροπερηφάνεια για τους τολμηρούς που έφυγαν από την Ελλάδα για να πάνε να οργανώσουν συναυλίες πάνω σε γέφυρες και ποδοσφαιρικούς αγώνες εν μέσω βομβαρδισμών. Θα πολιτικοποιηθεί βίαια -είχε βάλει το χεράκι του κι ο Αρσένης σε αυτό- και θα πάρει μέρος σε πορείες, συγκεντρώσεις, συναυλίες αλληλεγγύης στην Πλατεία Αριστοτέλους. Λίγους μήνες αργότερα, θα κάνει κοπάνα από το φροντιστήριο για να πάει στην πορεία για τον Κλίντον που πάτησε το πόδι του στη χώρα μας. Θα πάρει οριστικά τη θέση του στη σωστή πλευρά της ιστορίας.
Οι λόγοι για αυτό πολλοί. Θέλεις επειδή είναι άλλο να βλέπει τον πόλεμο να γίνεται κάπου μακριά κι άλλο λίγα χιλιόμετρα από το σπίτι του; Ίσως πάλι γιατί από τότε που θυμάται τον εαυτό του, τα επίθετα των αγαπημένων μπασκετικών του ηρώων τελείωναν σε -ιτς. Ίσως όμως γιατί μόνο ένα αντιπαθέστατο είδος οσφυοκαμπτών μπορεί να δικαιολογεί και να αποδέχεται την αδικία της εξουσίας του ισχυρού.
Θα δει πολλούς άντρες από 25 έως 50 σκίνχεντ με παντελόνια παραλλαγής να περπατάνε στους δρόμους. Θα δει πολλές ομάδες που μοιάζουν με παραθρησκευτικές οργανώσεις να λένε ακατανόητα πράγματα. Θα δει μάζες να συρρέουν στις τεράστιες Ορθόδοξες εκκλησίες και ντόπιους κάθε ηλικίας να σκύβουν το κεφάλι ευλαβικά μπροστά σε εικόνες.
Δεν περίμενε ότι θα δυσκολευόταν τόσο πολύ να εντοπίσει κάτι που να θυμίζει τους βομβαρδισμούς του 1999. Το μόνο που θυμίζει ότι η πόλη αυτή δέχθηκε κάποτε ανηλεή επίθεση είναι το κτίριο του Υπουργείου Άμυνας που έχει παραμείνει όπως το άφησαν τα αμερικάνικα βομβαρδιστικά stealth. Όμως κι αυτό, μπροστά του έχει πλέον μια γιγάντια διαφημιστική πινακίδα, από αυτές τις ηλεκτρονικές, που κάθε λίγα δευτερόλεπτα δείχνει το γνωστό αναψυκτικό να μας υπενθυμίζει ότι η ζωή είναι μαγική. Το κλικ που θα κάνει εκεί θα το φυλάξει σαν πειστήριο της λήθης.
Το Βελιγράδι θέλει να ξεχάσει. Θέλει να μη θυμάται. Οι νεότεροι μιλούν άπταιστα αγγλικά, φοράνε ΝΙΚΕ, ακούνε μουσικές αμερικάνικες όσο τρώνε μπέργκερ με μπάρμπεκιου σως. Η λήθη απλώνεται σε όλες σχεδόν τις γωνιές της πόλης. Μπορείς να την παρατηρήσεις στις τεράστιες διαφημιστικές πινακίδες, στα οικοδομικά συγκροτήματα με νεόκτιστους, άψυχους ουρανοξύστες. Μπορείς να την ακούσεις στους δρόμους και στις γειτονιές και να την αγγίξεις στις υφές των τοίχων. Μπορείς να την αναζητήσεις στα καλά θαμμένα κομμάτια της ιστορίας αυτής της χώρας και να την αφουγκραστείς στις όχθες των επιβλητικών ποταμών της. Εκεί που συναντιούνται νέοι και γέροι και ποιος ξέρει τι σκέφτονται ρεμβάζοντας.
Φαίνεται να λείπει η οργή, ο θυμός και η αγανάκτηση για την αδικία που υπέστη αυτός ο λαός. Μόνο η παραίνεση να φοράνε μάσκες φαίνεται να ενοχλεί αρκετούς. Άλλους πάλι η βαλκανική ταυτότητα που τη φέρουν ως βάρος και εμπόδιο για ένα πιο δυτικό και ευχάριστο μέλλον που υπάρχει μόνο στη φαντασία τους.
Κι αυτός, που οργίστηκε ως νέος και τόσο τον σημάδεψε το ’99, περνάει την τελευταία μέρα του στο Βελιγράδι πίνοντας φραπέ, σκέτο αυτή τη φορά, και συνειδητοποιεί ότι τόσες μέρες εδώ, ούτε μια νότα από Μπρέγκοβιτς δεν άκουσε.
Click on topic photo to open Gallery
Για περισσότερες εικόνες από το Βελιγράδι κάνε κλικ εδώ
Comments
No Comments