Ευδαίμων Χαρά

«Ανώμαλα ρίμματα»… ανορθόγραφα ρίμματα… Μήπως σας περισσεύει και ένα «μ»;

Μας αρέσουν τα λογοπαίγνια. Πολλές φορές η λεξοπλασία μπορεί να εκφράσει σύντομα και περιεκτικά την ουσία, περιφραστικότερα ακόμη και από μια φράση-σύνθημα, ή μια πρόταση-δήλωση. Στο όνομα της μπάντας υπάρχουν όλα όσα αποτελούν το βασικό κορμό συμφωνιών που συνδέει τα μέλη της σε επίπεδο απόψεων. Είμαστε τρεις πολύ διαφορετικές προσωπικότητες που δημιουργούμε κάτω από τη στέγη της οντότητας που ονομάσαμε «Ανώμαλα ρίμματα». Τρία άτομα με πολύ διαφορετικές βιωματικές, με διαφορετικές διαδρομές, διαφορετικά ακούσματα και γούστα, με διαφορετικές προσεγγίσεις της τέχνης γενικότερα, αλλά με πολλές κοινές πεποιθήσεις, κοινά «θέλω» και κοινή αντίληψη για τα ουσιώδη κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Τρία άτομα που απεχθάνονται την «κανονικότητα» απ όπου αυτή και αν επιβάλλεται, που αγαπούν την ελευθερία, που έχουν ταξική συνείδηση, που αντιμετωπίζουν τη μουσική με έρωτα ως «ερασιτέχνες», και που εντέλει περνούν καλά όταν συνθέτουν, προβάρουν, ηχογραφούν και ανεβαίνουν στη σκηνή. Αυτοπροσδιοριζόμαστε λοιπόν ως «Ανώμαλα» σαρκαστικά, γιατί η ελληνική κοινωνία εξακολουθεί να λειτουργεί πλειοψηφικά στον αυτόματο πιλότο μιας μεσαιωνικής «κανονικότητας», περιθωριοποιώντας οτιδήποτε διαφέρει από το «νορμάλ», το «παραδοσιακό» ή το «ευπρεπές» και το καθιερωμένο ελληνορθόδοξο μοντέλο. Ρίμματα από την αρχαία λέξη ρίψης, και συνειρμικά «απορρίμματα». Αυτόπροσδιοριζόμαστε κυνικά, ως Απορρίμματα, στο χώρο της μουσικής, μια και οτιδήποτε πέρα από το σκυλάδικο ή το άλλοθι του σκυλάδικου, το λεγόμενο «έντεχνο», οτιδήποτε πέρα από το φτυνοπόπ μπουζουκοκαψουροτράγουδο, αντιμετωπίζεται λίγο πολύ ως αντικοινωνική φασαρία ή ακαταλαβίστικη βαβούρα. Και επίσης μέσα υπάρχει και η λέξη ρίμα, ο στίχος που για μας έχει ιδιαίτερη σημασία σε κάθε τραγούδι. Η μουσική χωρίς λόγο δεν είναι τραγούδι, και μείς κάτω από την οντότητα «Ανώμαλα ρίμματα» γράφουμε τραγούδια.

«Ξυράφι ή πεταλούδα ;» Η μουσική σας σύμφωνα με τα δικά σας λόγια «έχει ως θεμέλιο και αφετηρία το punk, αλλά περιλαμβάνει πολλά στοιχεία grunge, alternative, minimal και post rock κλπ». Πως λειτουργεί αυτό το ανακάτεμα ακραίων μεταξύ τους ειδών του ροκ.

Κατ’ αρχάς αγαπάμε και οι τρεις τον ήχο και το μουσικό περίβλημα που γενικότερα ονομάζεται rock n roll. Παραδεχόμαστε βέβαια πως το rock n roll είναι πλέον ενήλικο, για να μην πούμε υπερήλικο και ίσως και ετοιμοθάνατο. Μετράει πια πάνω από τρία τέταρτα ενός αιώνα και δεν είναι πια καινοφανές, καινοτόμο ή πρωτοπόρο μουσικό ρεύμα. Μουσικά είναι μια φόρμα η οποία έχει εξερευνηθεί και εξαντληθεί εδώ και δεκαετίες. Αυτό που κάνει το rock n roll όμως να έχει τόση διάρκεια ως μουσικό ρεύμα και να εξακολουθεί να ασκεί γοητεία, είναι πως συνδέθηκε κινηματικά με την κοινωνία, την νεολαία, την επαναστατικότητα, την ελευθερία, την αμφισβήτηση, τον ακτιβισμό, τον αντιρατσισμό, τον αντιφασισμό, και την έκφραση της διαφορετικότητας. Και για αυτό οι διάφορες εκδοχές του ανά εποχή μεταλλάσσονταν και εξελίσσονταν, ακολουθώντας την κοινωνία, τις πολιτικές εξελίξεις, την πρόοδο της τεχνολογίας, τα ρεύματα τέχνης κλπ. Το rock n roll είναι περισσότερο ένα περίγραμμα ιδεών και ιδανικών παρά ένα αυστηρά μουσικό ιδίωμα. Στην τέχνη, και γενικά στη ζωή, δεν υπάρχει παρθενογένεση, όλα ακολουθούν μια εξελικτική πορεία. Εμείς συνθέτουμε τα μουσικά μας rock n roll βιώματα και ερεθίσματα και η συνισταμένη παράγει το αποτέλεσμα. Άλλες φορές πανκ-ξυράφι, όπως στο «Μαύρη χώρα» άλλες φορές ποίηση-πεταλούδα, όπως στο «Κουκούλι», άλλες φορές κάπου ανάμεσα, προσπαθούμε να μην λειτουργούμε συμπλεγματικά και δογματικά απέναντι στο «είδος», αλλά απλά να ακουμπάμε πάνω στο ένστικτό μας και στο τέλος να μας εκφράζει το αποτέλεσμα. Η μουσική και ο στίχος μας είναι αυτό που είμαστε, στεγνά και απέριττα, δεν κάνουμε πράγματα που δεν μας αρέσουν και δεν κάνουμε πράγματα που δεν είμαστε. Δεν είμαστε αυτοί που θα γεννήσουμε ένα ολοκαίνουργιο είδος, αυτό το προνόμιο ανήκει μάλλον στις γενιές που έρχονται. Δεν εφευρίσκουμε τον τροχό του ροκ απ την αρχή, μας αρέσει όμως να μετακινούμαστε με αυτόν και να πηγαίνουμε παραπέρα.

Δισκογραφία και δωρεάν διανομή, πως συνδυάζεται;

Τα Ανώμαλα ρίμματα λειτουργούν με μια «κάν’ το μόνος σου» λογική. Στα πλαίσια αυτά, παρ’ ότι δεν βιοπορίζεται κανείς μας από τη μουσική, χρηματοδοτούμε τις ηχογραφήσεις μας μόνοι μας. Αυτό μας δίνει και την ελευθερία και την ανεξαρτησία, αφού δεν δεσμευόμαστε με εταιρίες, συμβόλαια κλπ., να διανέμουμε όλους τους δίσκους μας σε ψηφιακή μορφή εντελώς δωρεάν στο https://anomala-rimmata.bandcamp.com/. Η πρώτη ανάγκη των καλλιτεχνών, αμέσως μετά την έκφραση μέσω της δημιουργίας, είναι να επικοινωνήσουν το έργο τους. Αυτή είναι και η δική μας ανάγκη, και ο πλέον άμεσος τρόπος, μετά φυσικά από την ζωντανή παρουσία στη σκηνή, είναι η ελεύθερη διακίνηση της δουλειάς μας, ώστε να είναι προσιτή στον κάθε ενδιαφερόμενο. Φυσικά έχουμε κάποια έσοδα από cd και μπλουζάκια τα οποία πουλάμε ώστε να μπορούμε να απαλύνουμε λίγο τα έξοδα κάθε παραγωγής, καθώς και από την παρουσία σε λαιβάδικα με εισιτήριο, όμως αυτό αποτελεί προαιρετική επιλογή για καθένα που θέλει να στηρίξει την μπάντα. Με αυτόν τον τρόπο κυκλοφορίας-διανομής έχουμε στο ενεργητικό μας ήδη δυο άλμπουμ το « Έρχεται Χάος» και το «Έξη».

Μια μπάντα, δυο άλμπουμ στα 4 χρόνια και πολλά live, μοιάζει να είναι μια αρκετά παραγωγική περίοδος για σας. Σε συνέχεια, έχετε ακόμη να μας προσφέρετε περισσότερη δημιουργικότητα;

Στα σκαριά βρίσκεται τώρα ένα single και το ένα κομμάτι του θα αποτελέσει και το πρώτο βίντεο κλιπ της μπάντας το οποίο επίσης είναι αυτοχρηματοδοτημένο σε συνεργασία με το Start a scene productions (https://www.facebook.com/startasceneprods/). Το νέο single θα έχει και την διαφοροποιημένη μουσική ταυτότητα μας που έχει επιφέρει η είσοδος στην μπάντα της Μίτσας Τσιούκα, η οποία αντικατέστησε επάξια την Νάντια Λυριτζή, η οποία ήταν ιδρυτικό μέλος και έπαιξε πολύ έξυπνες και λειτουργικές κιθάρες στα δυο προηγούμενα άλμπουμ. Κάθε αλλαγή μέλους σε μια rock n roll μπάντα επηρεάζει το ύφος και τον ήχο και είναι νέο δημιουργικό ερέθισμα. Μας αρέσει πολύ η ζωντανή επικοινωνία με τους ακροατές, τα live είναι το οξυγόνο μας. Ιδιαίτερα όμως αγαπούμε τη συμμετοχή σε live αλληλεγγύης, κοινωνικών σκοπών, διαμαρτυρίας και τα αυτοοργανωμένα live, γιατί εκεί συμβαίνει ότι μας εκφράζει. Καθένας θα πρέπει να συνεισφέρει ότι μπορεί για να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο και για να αντισταθούμε απέναντι στο άδικο, εμείς ως μουσικοί συνεισφέρουμε με τη συμμετοχή μας. Δυστυχώς το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας οι ελεύθεροι χώροι, με διάφορους τρόπους, έχουν γίνει απρόσιτοι και αυτό δεν είναι τυχαίο. Ενοχλούν πολύ τα αυτοοργανωμένα live αυτού του είδους γιατί συγκεντρώνουν πολύ κόσμο και μέλημα κάθε εξουσίας είναι να μην μαζικοποιείται οποιαδήποτε διαμαρτυρία, να μην προωθείται η αλληλεγγύη και να μην υπάρχει δωρεάν και μη ελεγχόμενη ψυχαγωγία.

Είστε (οι δυο τουλάχιστον) παλιές «καραβάνες», με πάνω από 40 χρόνια στο ενεργητικό σας σε διάφορες μπάντες. Μπορείς να μας πεις, τι ιδιαίτερο έχει η ελληνική rock n roll σκηνή σε σχέση με τη διεθνή;

Η ελληνική rock n roll σκηνή έχει ίσως ένα από τα μεγαλύτερα προνόμια που μπορεί να έχει οποιοσδήποτε πολιτιστικό κίνημα. Όσο και αν αυτό ακούγεται αντιφατικό η ελληνική rock n roll σκηνή έχει το προνόμιο της μη ύπαρξης βαριάς μουσικής βιομηχανίας ροκ και της σχεδόν αμελητέας ροκ «αγοράς» σε αυτή τη χώρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που συμμετέχουν στη σκηνή να μην βιοπορίζονται από το έργο τους, αντιθέτως να πληρώνουν ουσιαστικά για να κάνουν αυτό που αγαπούν. Έτσι το κίνητρο είναι όσο πιο rock n roll γίνεται, η αυθεντικότητα είναι πηγαία, η ανεξαρτησία δεδομένη. Η ελληνική σκηνή κινείται ξεκάθαρα στο 99% από την εσωτερική ανάγκη έκφρασης, τον αναγκαίο ναρκισσισμό, την αγάπη για τη μουσική και την προσήλωση στις ιδέες. Ναι προφανώς αυτό στερεί τους δημιουργούς από καλύτερες παραγωγές, περισσότερο χρόνο για μελέτη και πρόβες, μεγαλύτερη ακροαματικότητα, καλύτερες ζωντανές εμφανίσεις κλπ., συγκριτικά με τις χώρες που έχουν μεγάλα ακροατήρια. Όμως χωρίς τον πειρασμό της εξάρτησης από την μουσική βιομηχανία και χωρίς την υποχρέωση της μαζικής παραγωγής και της προϊοντοποίσης, αυτό που συμβαίνει είναι ότι στον ακροατή να φτάνει κατά το μέγιστο δυνατό η γυμνή αλήθεια, το πάθος, το πείσμα, και η συνέπεια όσων συμμετέχουν στην ελληνική σκηνή. Η ελληνική σκηνή είναι ως επί το πλείστο αγνή και αμόλυντη, ελεύθερη από ποδηγετήσεις, ανεξάρτητη από μόδες. Η ελληνική σκηνή είναι αποτέλεσμα της έκφρασης ανθρώπων που δεν ανταγωνίζονται χρηματηριστιριακά, δεν ονειρεύονται να γίνουν μπλαζέ πλούσιοι ροκ σταρ (και ακόμα και αν το ονειρεύονται γνωρίζουν πως είναι σχεδόν απίθανο), δεν έχουν ανάγκη να συμβιβαστούν σε συμβόλαια μουσικής εργοδοσίας, και στην τελική δε έχουν ανάγκη να κάνουν ότι κάνουν παρά μόνο από την εσωτερική τους παρόρμηση, το θυμικό τους και για το καλό της ψυχής τους. Ίσως για αυτό και η μεγάλη πλειοψηφία των μουσικών της σκηνής αυτής να εκφράζεται με αλογόκριτα μηνύματα αντεξουσίας, αντιρατσισμού, κοινωνικής αντίστασης κλπ, και για αυτό και είναι τελικά πολύ πιο έντιμοι κοινωνοί του rock n roll από τους επαγγελματίες διεθνείς αστέρες.

Ναι αλλά πόσο αντέχει κανείς να συνεχίζει όταν δεν βιοπορίζεται από την μουσική;

Η αλήθεια είναι πως είναι πολύ δύσκολο και σίγουρα θέλει πολύ αγάπη πείσμα και πάθος για να αντέξει κανείς. Εμείς, ας πούμε, είμαστε αυτό που θα έλεγε κανείς άνθρωποι της εργατικής τάξης, εργαζόμενοι με μέτριες προς χαμηλές αποδοχές, με όλες τις οικονομικές υποχρεώσεις που έχει η πλειοψηφία των ανθρώπων που ζουν σε αυτή τη χώρα κλπ. Ο χρόνος για πρόβες, συναυλίες, ηχογραφήσεις, είναι ασφυκτικά λίγος και τα συνεπαγόμενα έξοδα πολλές φορές οριακά. Όμως μέσα σε όλη την καταπίεση της καθημερινότητας η μπάντα λειτουργεί ως ψυχοθεραπεία. Η δημιουργικότητα και η έκφραση είναι πολύτιμο φάρμακο για να παλεύεις με την ματαιότητα της καθημερινότητας. Είναι το οξυγόνο της ψυχής μας αυτό που κάνουμε, είναι το υγιές κομμάτι της προσωπικότητας μας αυτό που επικοινωνούμε. Είναι αυτό που έχουμε αξιολογήσει μέσα μας ως πολύ σημαντικό, αυτό που μας δίνει ζωή ξέχωρη από την μίζερη επιβίωση. Για μας λοιπόν δεν είναι θυσία χρόνου και χρήματος το να κάνουμε μουσική, για μας είναι επένδυση σε έναν καλύτερο εαυτό. Και υπάρχουν πάρα πολλοί σαν και μας εκεί έξω. Και ακόμη και αυτοί που δεν αντέχουν να συνεχίσουν και σταματούν σύντομα γιατί συναντούν ανυπέρβλητα προβλήματα επιβίωσης, πολλές φορές καταθέτουν δημιουργίες καταπληκτικές. Άσχετα με τη διάρκεια μιας μπάντας, μπορεί πχ μια σύντομη παθιασμένη και εμπνευσμένη εκρηκτική διαδρομή να έχει ως αποτέλεσμα ένα τόσο λαμπρό αποτύπωμα που θα εμπνεύσει τους επόμενους rock n roll ήρωες. Μεταφορικά δεν έχει κανένα νόημα να σκέφτεσαι πότε θα πεθάνεις, σημασία έχει μόνο να σκέφτεσαι πως θα ζήσεις μέχρι τότε.

Πιστεύετε πως η τέχνη μπορεί να βοηθήσει στο να δημιουργηθεί ένα ανάχωμα στον φασισμό, που ανέρχεται με ταχύτατο ρυθμό στην Ευρώπη και στην Ελλάδα;

Η τέχνη δεν παράγει μεν πολιτική, δεν δημιουργεί πολιτικά μανιφέστα, όμως επικοινωνεί πολιτική, ιδέες και ακτιβισμό. Ο φασισμός όποτε επανακάμπτει στις κοινωνίες βασίζεται κυρίως στην επικοινωνία. Όταν ο καπιταλισμός φτάνει στα όρια της αμφισβήτησης από την κοινωνία λόγω της υπερβολικής ανέχειας και κινδυνεύει να ανατραπεί, τότε δημιουργεί επικοινωνιακά δήθεν ριζοσπαστικούς σωτήρες, μαριονέτες που παρουσιάζονται ως οι εκφραστές της απλής «λαϊκής συντηρητικής λογικής» προκειμένου να ελέγξει και να μανιπουλάρει την οργή. Ο φασισμός είναι μεν σπόρος που υπάρχει στην κοινωνία νοοτροπικά, όμως καλλιεργείται κυρίως επικοινωνιακά, δεν αναπτύσσεται μόνος του εάν δεν υπάρχει συστημικό σχέδιο. Ζούμε στην εποχή της πληροφορίας και του ελέγχου της. Ο φασισμός επιβάλλεται συστηματικά από τα ΜΜΕ, με ξεκάθαρες τεχνικές μάρκετινγκ και διαφήμισης. Η τέχνη απ’ την άλλη είναι κυρίως επικοινωνία, με την έννοια πως κάθε σχεδόν δημιούργημα τέχνης έχει σκοπό να εκτεθεί και να επικοινωνηθεί και συνεπώς η στάση των ρευμάτων της τέχνης απέναντι στην πολιτική μπορεί να επικοινωνήσει την ίδια την πολιτική. Και ειδικά η μουσική ως πιο προσιτό και λαϊκό είδος τέχνης έχει τη δυνατότητα να απευθυνθεί σε μεγάλα ακροατήρια, χωρίς απαραίτητα να ελεγχθεί από τα ΜΜΕ. Το δε rock n roll, το hip hop και οι διάφορες pop κουλτούρες και υποκουλτούρες επειδή απευθύνονται κυρίως σε νεαρές ηλικίες μπορούν να κινηθούν μεταξύ του ακροατηρίου εντελώς έξω από τα συστημικά μέσα. Υπό αυτή την έννοια, ναι ξεκάθαρα, η τέχνη μπορεί εφόσον πάρει θέση να αποστείλει μηνύματα τα οποία μπορεί να επηρεάσουν συνειδήσεις. Επίσης η τέχνη για να υπάρχει έχει ανάγκη από ελευθερία έκφρασης και αυτονόητα η πάλη ενάντια στον φασισμό ακουμπάει επάνω στο ίδιο το ένστικτο της επιβίωσής της. Η τέχνη σε κάθε περίπτωση οφείλει να αντιμάχεται τον φασισμό για να υπάρχει.

 Click one Photo, open Gallery