ΦΑΝΗΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ

Ο Φάνης Λογοθέτης, γεννημένος και μεγαλωμένος στην Αθήνα -μια πόλη που φημίζεται για τα αστικά της τοπία, με μια ανεξίτηλη ιστορία ακόμη και στα χαλάσματα της- βυθίζεται στα αντικείμενα, τη πόλη και τον κόσμο της, επιμένοντας να αποθανατίζει επιδέξια, κάθε εμπνευσμένη σκηνή και στιγμή,  εκφράζοντας έτσι τον εαυτό του μέσα από το έργο του. 

Γεννημένος στην Αθήνα στα μέσα της δεκαετίας του 70. Πιστεύεις ότι θα ήταν διαφορετικά αν ζούσες κάπου αλλού; Πώς η πόλη που κατοικείς επηρέασε το όραμά σου ως φωτογράφος;

Η Αθήνα είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα πόλη να ζει κανείς και δύσκολα θα την άλλαζα. Παρόλα αυτά μου δόθηκε ευκαιρία να πάω στο εξωτερικό αλλά δεν ήταν οι συνθήκες ιδανικές εκείνη την εποχή, όποτε δεν έκανα το βήμα. Σίγουρα δεν θα άλλαζα την ζωή σε ένα μεγάλο αστικό κέντρο με κάτι άλλο, μου αρέσουν οι μεγάλες πόλεις και ο ρυθμός τους και προφανώς μου δίνει υλικό σε δημιουργικό επίπεδο.

Η έμπνευσή σου πηγάζει κυρίως από την πόλη. Εγκαταλελειμμένα αστικά τοπία, πλαισιωμένα από κατεστραμμένα κτίρια, ερειπωμένες γειτονιές, απόκοσμες εργοστασιακές ζώνες προσομοιώνουν την ανθρώπινη απουσία μέσα σε ένα ουτοπικό περιβάλλον. Τι σε εξιτάρει ή σε προβληματίζει και επιμένεις να θες να μεταφέρεις αυτήν την αίσθηση και νόηση της «φθοράς της κοινωνίας»;

Το συγκεκριμένο πρότζεκτ που θα εκτεθεί στην ατομική μου είναι γύρω από αυτόν τον, τον άξονα αλλά δεν είναι όλες μου οι δουλειές έτσι. Εμπνέομαι από την ζωή στην πόλη και μου αρέσει να πιάνω το ρυθμό της είτε βγαίνω με μια μηχανή στο χέρι έξω και φωτογραφίζω είτε κάνω πιο σκηνοθετημένα πράγματα. Συνήθως καταπιάνομαι με πράγματα που με απασχολούν και προσπαθώ να τα κάνω εικόνες στατικές ή κινούμενες. Η έννοια της απουσίας και το φαινόμενο της φθοράς με έχει απασχολήσει επανειλημμένα πάντως.

Ποια είναι η αγαπημένη σου τοποθεσία να φωτογραφίζεις και ποια *εικόνα θα ξεχώριζες από αυτήν;

Δεν έχω κάποια τοποθεσία που να θεωρώ αγαπημένη άλλωστε πότε δεν υπήρξα φωτογράφος τοπίου ή κάτι τέτοιο. Επιστρέφω σε μέρη κατά καιρούς ένα από αυτά είναι ο Μαραθώνας κοντά στον Σχοινιά που υπήρχε μια Αμερικάνικη βάση και μου αρέσει να κάνω βόλτες εκεί, έχω βγάλει φωτογραφίες για διάφορα project εκεί οπότε μάλλον έστω και ασυνείδητα είναι αγαπημένο μέρος.

Προτιμάς να εργάζεσαι σε μια τοποθεσία αντί σε ένα στούντιο; Πόσο εύκολο είναι να δημιουργήσεις «ενέργεια ρεαλισμού» μέσα σε έναν κλειστό χώρο, χωρίς φυσικό φωτισμό και περιβάλλοντα χώρο;

Είμαι μέσα στα φωτογραφικά στούντιο τουλάχιστον 25 χρόνια όποτε νιώθω μια άνεση και μια ευκολία να δημιουργήσω κάτι. Πιστεύω στην βάση ενός project δηλαδή στην ιδέα, τον άξονα, και από εκεί και πέρα πως θα το αναπτύξει κάποιος είναι το δεύτερο αλλά επίσης σημαντικό βήμα. Μου αρέσουν απλοί φωτισμοί και με ενδιαφέρει περισσότερο να πω κάτι παρά να εντυπωσιάσω με τις όποιες γνώσεις μου. Κατά βάση όμως μπορείς να κάνεις ότι θες σε ένα στούντιο.

Εκτός από την τέχνη της φωτογραφίας έχεις ασχοληθεί με παραγωγές ντοκιμαντέρ, video art και performances. Το 2012 σκηνοθέτησες το πρώτο σου ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, που προβλήθηκε μεταξύ άλλων στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Θεωρείς την φωτογραφία την εξέλιξη της κινούμενης εικόνας ή το video art είναι ένα τελείως διαφορετικό μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης;

Μου αρέσουν οι εικόνες και οι στατικές και οι κινούμενες. Με τo video ασχολήθηκα μάλλον κατά τύχη με την έννοια ότι απλά πειραματιζόμουν με κάμερες και υπολογιστές πριν μια 15ετία όποτε κάπως έτσι άρχισα να κάνω μικρά πειραματικά κλιπ όπου ξεκίνησα να τα στέλνω σε φεστιβάλ. Μου αρέσει πολύ η ιδέα του να μπλέκεις μουσική, ήχους, εικόνα και έννοιες μέσα σε ένα βίντεο που διαρκεί λίγα λεπτά έχει ένα fluidity που είναι πολύ ενδιαφέρον. Το ντοκιμαντέρ είναι μια άλλη ιστορία έχει άλλη γλώσσα και κανόνες. Είχα μια βάση λόγω σπουδών αλλά έτυχε να δουλέψω για μια Νορβηγική παραγωγή στις αρχές του 2000 και κόλλησα λίγο το μικρόβιο, ε μετά έκανα κάμερα για κάτι corporate video της Coca Cola και από εκεί και πέρα το ένα έφερε το άλλο και κάπως έτσι έφτασα και σκηνοθέτησα ένα ντοκιμαντέρ σε μια ιδέα του Σπύρου Ανδρεάδη.

Έχεις δηλώσει στο παρελθόν, σχεδόν με βεβαιότητα: «Δεν πιστεύω στο ταλέντο». Θεωρώντας ότι στον κόσμο της τέχνης ένα κάρμα χαρισμάτων, επίκτητης γνώσης και εμπειρίας είναι το ιδανικό, από που πηγάζει αυτή σου ή άποψη;

Έχω πει ότι δεν πιστεύω στο ταλέντο με την έννοια ότι το ταλέντο από μόνο του δεν σε πάει κάπου. Πιστεύω με βεβαιότητα στην σκληρή δουλειά που καταβάλει κάποιος για να εξελιχθεί και στην γνώση που μπορεί να αποκτήσει. Αν έχεις έφεση σε κάτι οφείλεις κατά μια έννοια να κοπιάσεις για να μπορέσεις να πας ένα βήμα παραπέρα. Αρκετός κόσμος έχει ένα καλό μάτι ας πούμε όσον αφορά την φωτογραφία -το ακούω συχνά- από εκεί μέχρι να μπορέσεις να φτιάξεις έναν όγκο δουλειάς, να δημιουργήσεις κάποια project και να μπορέσεις π.χ. να τα εκθέσεις υπάρχει και μεγάλη απόσταση που πρέπει να καλύψεις.

Πώς καταφέρνεις το τελικό σου φωτογραφικό αποτέλεσμα να φαίνεται τόσο συνεπές; Χρησιμοποιείς επεξεργασία στις εικόνες σου ή αρκείσαι σε ότι αιχμαλωτίζει το μάτι και η τεχνική δυνατότητες της μηχανής;

Βλέπω τα προγράμματα σαν εργαλεία και προσπαθώ να τα χρησιμοποιώ με φειδώ, αλλά είμαι updated διαρκώς γιατί ζούμε σε μια εποχή που είναι γρήγορη και δεν μπορείς να μείνεις πολύ πίσω. Πάντα όταν φωτογραφίζω κάτι έχω στο μυαλό μου το τελικό αποτέλεσμα οπότε στο post θα φέρω τις εικόνες μου εκεί που θέλω, σπάνια απλά θα βγάλω μια εικόνα και θα αρκεστώ στο αποτέλεσμα που έβγαλε η μηχανή εκείνη την ώρα – με εξαίρεση όταν φωτογραφίζω στον δρόμο που με ενδιαφέρει κατά βάση το κάδρο και η σύνθεση.

Πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν διαμορφώσει τη φωτογραφία, τόσο ως τέχνη γενικότερα όσο και ως προσωπική επικοινωνία του έργου σου; Μπορεί κάποιος να αγνοήσει τους κανόνες τους;

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήρθαν για να μείνουν και ούτε οι δημιουργοί τους νομίζω δεν θα πίστευαν την έκταση που θα έπαιρναν και πως τελικά θα μας επέβαλαν κανόνες και ύφος. Δεν μπορώ να αγνοήσω την επίδραση που έχουν στην φωτογραφική κοινότητα και πως φωτογράφοι από όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου αφενός επικοινωνούν αφετέρου αλληλοεπηρεάζονται! Φυσικά δεν μπορείς το 2023 να μην έχεις social για να μπορείς να επικοινωνείς την τέχνη σου στο κόσμο.

Στις 28/09 αναμένουμε τα εγκαίνια της ατομικής σου έκθεσης με τίτλο «In The Zone» στην ArtZone42 Gallery. Μίλησε μας για αυτό το φωτογραφικό Project.

Μιλάμε για μια σειρά από εικόνες που είναι ασπρόμαυρες και είναι όλα εγκαταλελειμμένα κτίρια. Όσον αφορά το τεχνικό κομμάτι οι αναφορές είναι σαφώς στην pinhole και σε διπλοεκθέσεις όλα έχουν να κάνουν με τον χρόνο και την φθορά και γι’ αυτό οι περισσότερες εικόνες έχουν γρατζουνιές, σκόνες και δουλεύτηκαν σε επίπεδα για να βγει το αποτέλεσμα που ήθελα. Όσοι έχουν μπει σε εγκαταλελειμμένα ξέρουν ότι μερικές φορές νιώθεις μια ενέργεια μια αύρα, ε αυτό ήθελα να αποτυπώσω στις εικόνες μου. Ο χρόνος, η φθορά, κάτι που δεν είναι απτό αλλά το νιώθεις όταν είσαι εκεί, αυτά είναι που ήθελα να οπτικοποιήσω φτιάχνοντας αυτές τις εικόνες. Είναι από ένα pool εικόνων μιας 20 ετιάς που φωτογραφίζω κτίρια σε διάφορα μέρη και με διαφορετικές φωτογραφικές μηχανές -ψηφιακές και αναλογικές- δεν με ενδιέφερε ευθύς εξ αρχής η μηχανή και η ποιότητα αλλά οι φόρμες οι υφές και η έννοια του απόκοσμου κατά περίπτωση. Ήθελα να επέμβω στις εικόνες για να τις κάνω δικές μου ανάλογα το feeling του κάθε χώρου. Μου αρέσει να φαίνεται ο κόκκος στις φωτογραφίες μου με πάει πίσω εκεί που ξεκίνησα στο φιλμ στον θάλαμο στην μυρωδιά των χημικών.

Ο Γερμανός φιλόσοφος Άρθουρ Σοπενχάουερ (1788-1860) είχε πει ότι «κάθε άνθρωπος θεωρεί τα όρια του δικού του οπτικού πεδίου σαν τα όρια του κόσμου». Ποια ερμηνεία θα έδινες στα παραπάνω λόγια;

Νομίζω είναι δύσκολο να ξεφύγεις από αυτό! Είναι πλάνο ζωής να δουλέψεις με τον εαυτό σου και πρωτίστως να μάθεις να ακούς, διότι αν μάθεις να ακούς, τότε μπορεί να ακούσεις πέρα από αυτά που υπάρχουν στον στενό σου κύκλο και τα πράγματα που είχες σκεφτεί. Πρέπει να αφουγκραστούμε για να μπορέσουμε να εξελιχθούμε είτε ως άνθρωποι είτε ως καλλιτέχνες. Η κατανόηση και η προσπάθεια να ανοίξεις τους ορίζοντες σου σε μια κοινωνία που σε ωθεί στο αντίθετο είναι μια διαδικασία δύσκολη.

Ευχαριστούμε πολύ! Ήταν μεγάλη μας χαρά! Ευχόμαστε κάθε επιτυχία!

Ευχαριστώ πολύ για την κουβέντα και την ευκαιρία να μοιραστώ εικόνες και σκέψεις.