Παράλληλες «αναγνώσεις» | Claire Keegan: Μικρά πράγματα σαν κι αυτά – Τα τρία φώτα – Πολύ αργά πια

Μικρά πράγματα σαν κι αυτά (2022), Τρία φώτα (2023),

Πολύ αργά πια (2023), μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδόσεις Μεταίχμιο 

Τρία μικρά βιβλιαράκια, μια σταλιά. Τρεις σύντομες νουβέλες (θα έλεγα ίσως και διηγήματα) από την Ιρλανδία και μια συγγραφέας, κατά τη γνώμη μου, σημαντική! Η γλώσσα της είναι απέριττη, χωρίς λυρισμούς και συναισθηματικές εξάρσεις, μολονότι οι ιστορίες της είναι βαθιά συγκινητικές και ανθρώπινες. Πρόκειται για μια γλώσσα, η οποία, όπως αναφέρεται στον τίτλο του πρώτου εκ των τριών βιβλίων, μπορεί να πλάσει μικρά πράγματα με μεγάλης εικονοπλαστικής ακρίβειας περιγραφές και μιαν αξιοθαύμαστη ελαστικότητα σε ένα εναργές σκηνικό σε ένα βραχύ, αλλά πυκνό αφηγηματικό σχήμα.  

Στο βιβλίο «Μικρά πράγματα σαν κι αυτά» ως «χαλί» της ιστορίας «στρώνεται» το περίφημο σκάνδαλο των «ασύλων της Μαγδαληνής», των σωφρονιστικών ιδρυμάτων που διηύθυνε η Καθολική Εκκλησία και στα οποία αμισθί εργάζονταν γυναίκες που «είχαν χάσει την αθωότητά τους». Ωστόσο, δεν είναι μια ιστορία γι’ αυτά τα κορίτσια, αλλά μια ιστορία για την αγάπη, καθώς ο ήρωας, Μπιλ Φέρλονγκ, πατέρας πέντε κοριτσιών, προμηθευτής καυσόξυλων, σε μια από τις στιγμές της καθημερινής ρουτίνας θα βρεθεί αντιμέτωπος με το παρελθόν, με τη σκόπιμη, ενοχική σιωπή της πόλης του, την αγάπη που έλαβε στο παρελθόν και θα επιχειρήσει ως λύση και λύτρωση να την επιστρέψει ή καλύτερα να την ανταποδώσει εκεί που υπάρχει ανάγκη για νοιάξιμο κι αγάπη, μεγάλη ανάγκη. 

πλάσματος με αγάπη, στοργή, ζεστασιά. Εδώ υπάρχει ένα μυστικό και πολύ λίγος χρόνος, αφού το θέρος, όπως όλα τα όμορφα πράγματα, τελειώνει σύντομα. Τα παιδικά χρόνια, η απώλεια, η γενναιοδωρία, το τραύμα εμπλουτίζουν τη σύντομη ιστορία με υπόρρητα μοτίβα.  

Στο τρίτο βιβλίο, «Πολύ αργά πια», η συγγραφέας φέρνει τη δράση στο σήμερα, σε ένα πολύ σύγχρονο σκηνικό, και προβληματίζεται για τις σχέσεις των ανθρώπων. Οι ήρωες είναι ένα ζευγάρι, ο Κάχαλ και η Σαμπίν. Ο πρώτος είναι ένας κατ’ επίφαση μισογύνης μεσήλικας του οποίου παρακολουθούμε μια μέρα της ζωής. Αναθυμάται με ένα μπουκάλι σαμπάνια τη Σαμπίν. Θα μπορούσε να ζει μιαν άλλη ζωή; Αποδομεί το παρόν του, σκαλίζει επίπονα το παρελθόν και τα λάθη του. Κλιμακωτά φτάνει η αναγνώστρια κι ο αναγνώστης στο τέλος, στη συνειδητοποίηση. Το θέμα; Και πάλι η αγάπη! Και η οδυνηρή απουσία της.  

Η εντύπωση που προκάλεσε η Claire Keegan, εκτός από την αδιαμφισβήτητη μαεστρία της γραφής της, ήταν ότι κατάφερε να καθιερώσει στα ευπώλητα τη μικρή φόρμα δίνοντας έμφαση όχι στο πλήθος των σελίδων, αλλά στην ένταση των λέξεων.