Δέρμα | Βίβιαν Στεργίου
Δέρμα (2022), Βίβιαν Στεργίου, εκδόσεις Πόλις
Οι millennials είναι η γενιά που προσπαθεί σε μια τόσο ρευστή εποχή να δώσει έναν ορισμό στην ευτυχία, να την καταστήσει επιτεύξιμο στόχο και να την διεκδικήσει. Με τα νύχια και τα δόντια της. Αυτές κι αυτοί είναι οι ηρωίδες και οι ήρωες της Βίβιαν Στεργίου. Ζουν την μεταιχμιακή εποχή τους, δομούν ρευστές, αντίστοιχες της πραγματικότητάς τους, ταυτότητες.
Το βιβλίο αποτελείται από εννιά ζεύγη διηγημάτων. Μια άλλη γενιά θα έλεγε ότι πρόκειται για «ιστορίες καθημερινής τρέλας». Ωστόσο, στο συγκείμενο των ηρώων πρόκειται για μια φυσικοποιημένη και γενικευμένη κατάσταση, τόσο φυσικοποιημένη, που να θυμίζει αφόρητα τις ζωές μας.
Όπως γράφεται στο οπισθόφυλλο:
«Με χαλαρές συνδέσεις μεταξύ τους, οι ιστορίες αυτές έχουν ως κεντρικό θέμα την καθημερινότητα των ηρώων τους· τίποτα σημαντικό δεν συμβαίνει, εκτός από την ίδια τους τη ζωή».
Οι ήρωες εγκλωβίζονται σε ανιαρά πάρτι σε μια καλοκαιρινή Αθήνα που βράζει, σπουδάζουν και ζουν στο εξωτερικό, σε στενόχωρα, πανάκριβα διαμερίσματα, κάνουν εκείνες τις δουλειές που ο David Graeber θα ονόμαζε «bullshit jobs», αλλοτριωμένοι πλήρως από τις σπουδές, τις προσδοκίες και τα οράματά τους, ματαιώνονται και συνεχίζουν να προσπαθούν, μια και δεν έχουν άλλη επιλογή. Η εποχή τους τους θέλει κινούμενες διαφημίσεις, είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο συναρπαστικούς και ενδιαφέροντες, κομψούς, με «ιδανικό» βάρος κι «άψογη» εμφάνιση.
Παρόλα αυτά, είναι ατελείς, όπως κάθε πλάσμα, έχουν ελαττώματα και νιώθουν αφόρητα ανεπαρκείς, για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εποχής τους. Είναι ευάλωτοι, αθεράπευτα τρωτοί, μελαγχολούν, νιώθουν μοναξιά και συντρίβονται. Η συντριβή τους είναι απενοχοποιημένη, μια και ζουν -και ζούμε- σε μια εποχή συλλογικής ήττας. Ας είμαστε τρυφεροί μαζί τους! Κι ας μην είναι όλοι συμπαθείς…! Εκπροσωπούν κραυγές μιας γενιάς που ζει έτσι ή κάπως έτσι. Αγωνίζεται να διατηρήσει την αξιοπρέπεια, αυτήν την τρυφερότητα και την ελπίδα της κι έχει απαξιώσει την πολιτική και τις ιδεολογίες.
Η αφήγηση είναι σε πολλά σημεία πρωτοπρόσωπη, βιωματική και φέρει το βάρος της προσωπικής μαρτυρίας συμβάλλοντας στην ταύτιση του αναγνώστη με το αφηγηματικό υποκείμενο. Είμαι, εγώ που διαβάζω, η ίδια η ηρωίδα ή ο ήρωας. Θα μπορούσα να είμαι στη θέση τους, γι’ αυτό ταυτίζομαι μαζί τους, ηττώμαι και επανέρχομαι δριμύτερη, αφού στους δυσχείμερους καιρούς δεν υπάρχει χρόνος για κλαψουρίσματα.
Η γλώσσα της Στεργίου είναι σύγχρονη. Έχει στοιχεία αργκό, γλώσσας της τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ενώ διαπλέκει τα λόγια και τις σκέψεις των πρωταγωνιστριών και των πρωταγωνιστών της με τον Καβάφη, τον Ροθ, την Κάρσον, τον Μπόρχες και τον Γκίνσμπεργκ.
Το γενικό αίσθημα που επιβεβαιώνεται αβίαστα είναι ότι η ζωή απέχει πολύ από όσα φιλτραρισμένα προβάλλουν οι σύγχρονοι χρήστες στα εικονικά ψηφιακά προφίλ τους.
Comments
No Comments