Ξαναδιαβάζοντας τον T.S. Eliot.

Yπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ποιητές του περασμένου αιώνα. Το έργο του χαρακτηρίζεται από βάθος και περιπλοκότητα. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ποιητές (και ως εκ τούτου τα έργα τους) αποτελούν προϊόντα της εκάστοτε εποχής.

T.s Eliot

Γεννημένος το 1888 στο St. Louis του Μιζούρι, o T.S. Eliot απέκτησε αργότερα και τη βρετανική υπηκοότητα για θρησκευτικούς λόγους. Έζησε σε μια περίοδο που τα καταστροφικά αποτελέσματα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου, της Μεγάλης Ύφεσης του 1930 και του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου δεν ήταν απλά ιστορία, αλλά βιωμένη πραγματικότητα. Τα συνταρακτικά αυτά γεγονότα του «μακρύ 20ου αιώνα»,

όπως θα έλεγε ο διακεκριμένος ιστορικός Eric Hobsbawm, επηρέασαν τη γραφή και τη σκέψη του ποιητή, ειδικότερα μέχρι το 1939.

Ο κατακερματισμός του κόσμου και η διάχυτη απογοήτευση που χαρακτήρισαν τα χρόνια μετά τον Ά παγκόσμιο, αποτυπώνονται στην ποίηση του. Τα κοσμοϊστορικά γεγονότα είχαν τσακίσει την πίστη του κόσμου στις παραδοσιακές αξίες, αφήνοντας ένα δυσαναπλήρωτο κενό και δημιουργώντας μια σειρά από ερωτήματα αναφορικά με το μέλλον της ανθρωπότητας. Η απογοήτευση αυτή είναι παρούσα και στο γνωστότερο του έργο «The Waste Land» ή «Ο Ερημότοπος» (κατά Παπατσώνη). Στην ουσία, το ποίημα αποτελεί ένα κολάζ από φωνές με αναφορές σε διάφορους πολιτισμούς και χρονικές περιόδους, ενδεικτικό του χάους που επικρατούσε κατά την πρώτη μεταπολεμική περίοδο.

«Ο Απρίλης είναι ο σκληρότερος μήνας, καθώς αναστένει

Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή γης, καθώς αναγαδεύει

Μνήμη και αποθυμιά, καθώς ξεσηκώνει

Τεμπελιασμένες ρίζες με εαρινή βροχή.»

(μτφρ Τ.Κ. Παπατσώνη)

Η αποξένωση του ανθρώπου σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο απασχόλησε ιδιαίτερα τον ποιητή. Η αστικοποίηση, η άνοδος της βιομηχανίας και η εξέλιξη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, απομάκρυναν τον άνθρωπο από τον παραδοσιακό τρόπο ζωής. Οι σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον του και τον εαυτό του μέσα στο αστικό τοπίο, προβλημάτισαν τον Eliot.

Εν κατακλείδι, πέρα από τα τεχνικά χαρακτηριστικά του λόγου του και τον φιλολογικό πλούτο που ανακαλύπτει κανείς διαβάζοντάς τον, ο T.S. Eliot έχει συνδέσει το έργο του με την εποχή του. Οι αλλαγές που συντελέστηκαν κατά το πρώτο μισό του περασμένου αιώνα θα ήταν αδύνατο να αφήσουν ανεπηρέαστο οποιονδήποτε άνθρωπο, πόσο μάλλον έναν ποιητή αυτού του μεγέθους. Η θλίψη και η απογοήτευση των ανθρώπων, σε συνδυασμό με τον θρυμματισμό του παλαιού τρόπου ζωής και τον αντίκτυπο της εκβιομηχάνισης/αστικοποίησης, αντανακλώνται στην ποίηση του. Ο T.S. Eliot επηρεάζει μέσα από το έργο του και μια σειρά από σύγχρονους ποιητές, ενώ δεν παύει να συγκινεί αναγνώστες σε ολόκληρο τον κόσμο, μισό αιώνα μετά τον θάνατο του.

T.s Eliot